Filmnieuwsbrief 128: Bioscoopvete in Amsterdam | Zwitserland komt met Netflix-tax | Duizenden unieke Belgische filmaffiches online

De Filmnieuwsbrief is weer terug! Na een afwezigheid van bijna drie maanden pak ik vandaag de draad weer op met de nieuwsbrief die ik precies anderhalf jaar geleden startte. Het uitgangspunt - het verzamelen van opmerkelijk nieuws over films, bioscopen, de filmindustrie en alles wat er omheen hangt, staat uiteraard nog steeds centraal.

Er is de afgelopen maanden genoeg gebeurd op filmgebied: de discussie rond de genderneutrale Gouden Kalveren, de filmfestivals van Cannes, Venetië en Toronto die met alle coronamaatregelen inmiddels een nieuwe festivalsjabloon hebben neergezet, de geruchten over de zoveelste uitstel van de nieuwe Bondfilm No Time to Die, en overleden filmsterren als Jean-Paul Belmondo. Maar daar is inmiddels al genoeg over geschreven en gezegd. Tijd voor wat meer actuele zaken. Zoals het nieuws dat Rusland de bioscooprelease van Paul Verhoevens lesbische nonnendrama Benedetta heeft verboden, of de opwinding rond de nieuwe trailer van Steven Spielbergs West Side Story. En noemt Verhoeven zijn cultklassieker Showgirls nu een kerstfilm? ;)

Vandaag werd ook bekend dat er speciaal ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van Theater Tuschinski in Amsterdam volgende maand een jubileumboek uitkomt, waaraan ik ook een bijdrage mocht leveren, als onderdeel van een mooi schrijversteam.

En als je nog verlegen zit om wat goede podcasts: voor de Ketelhuis Podcast interviewde ik vier beeldbepalende Nederlandse filmproducenten. Check de website, Spotify of je eigen podcast-app. Daar vind je meteen ook deel 1 van een nieuwe serie waarin Noa Johannes filmjournalisten van de vier grootste kranten interviewt, met als eerste het 'groentje' Gudo Tienhooven van het AD.

Meer nieuws uiteraard hieronder. Feedback is altijd welkom via mail of Twitter DM. Een mooie filmweek en tot de volgende nieuwsbrief!

---

Onenigheid over bioscoopexpansie in Amsterdam

Normaal gesproken is een nieuwe bioscoop niet heel groot nieuws. Ketens bouwen bij en onafhankelijke filmtheaters vernieuwen of zoeken een nieuwe locatie op. Maar het plan dat afgelopen week werd gepresenteerd om de leeglopende Amsterdamse Zuidas te versterken met een nieuwe bioscoop van maar liefst negen zalen zorgde voor wrevel bij buurgemeente Amstelveen. Daar was recent na veel gedoe eindelijk overeenstemming voor een nieuwe grote Pathé bioscoop van zeven zalen. Het nieuwe bioscoopplan voor de Zuidas maakt volgens een Amstelveense wethouder hun deal met Pathé wederom wankel. Het doet me denken aan een bioscoopruzie tussen Diemen en Amsterdam in de jaren '90 om een grote nieuwe bioscoop. Alleen moet er op de Zuidas nog naar een exploitant voor de negen zalen worden gezocht. Wie wil?

Plan voor bioscoop op de Zuidas verbaast Amstelveen, waar een cinema al jaren op de planning staat | Het Parool — www.parool.nl

Ondertussen zijn er wel twee nieuwe filmtheaterinitiatieven in Amsterdam aangekondigd: de Bijlmerbios en Supernova Cinema. Die laatste moet een 'safe cinema space' worden.

Vertragingstactiek voor Amerikaanse release van 'Dune'

Nu de bioscopen in bijna alle landen weer geopend zijn en ook Hollywood de grote films weer een plek op het grote doek gunt - zie het beleid van Disney om nieuwe films voorlopig weer exclusief in de bioscoop uit te brengen - zou je denken dat alles weer 'back to normal' is. Niets is minder waar. De online strategie die onder corona door de grote studio's is uitgerold, lijkt een structurele invloed te hebben voor de bioscoopuitbreng van blockbusters. Zo wordt Denis Villeneuves' 165 miljoen dollar kostende Dune pas 5 (!) weken na de Europese bioscooprelease in de Amerikaanse zalen uitgebracht. Belangrijke reden: de rol van HBO Max. IndieWire legt uitgebreid uit waarom de Amerikaanse bioscoopbezoeker voortaan als laatste in de rij kan aansluiten.

‘Dune’ Released Internationally Before Domestic US Run 5 Weeks Later | IndieWire — www.indiewire.com

Academy lanceert ras- en gender-registratiesysteem voor Oscars

De Oscars lijken nog ver weg - het Hollywood filmfeestje is pas op 27 maart 2022 - maar studio's kunnen nu al hun films inzenden. En daarbij is ook het al eerder door de Academy aangekondigde RAISE platform gelanceerd, zo meldt Deadline. Hierbij moeten producenten van elke film die ze insturen voor 'Best Picture' informatie aanleveren over ras, etniciteit, gender en seksuele voorkeur van cast en crew. Nu hebben deze getallen nog geen gevolgen, maar vanaf de 2024 uitreiking kunnen films bij te lage aantallen worden uitgesloten van deelname.

For Best Picture Contenders, Race and Sex Inventory Time Is Here | Deadline — deadline.com

Filmstudio's en -platforms op de diversiteitspijnbank

Thema's als representativiteit en diversiteit houden niet alleen de Oscars, maar ook de filmindustrie bezig. Of niet? De Los Angeles Times onderzoekt in een uitgebreid onderzoeksstuk voor elke studio en filmplatform wat er terecht is gekomen van alle beloftes die er de afgelopen jaren op dat gebied zijn gedaan. Of dit voldoende is? Daar zullen de meningen in het gepolariseerde (film)landschap hevig over verschillen.

Hollywood says its antiracism push is not a ‘fad.’ Is the industry keeping its promises? — www.latimes.com

Rotterdamse filmtheaters en podia schrijven manifest over inclusiviteit

In Rotterdam werd vorige maand het manifest Cultuur/Inclusief gepresenteerd als antwoord op het institutioneel racisme in de Rotterdamse culturele sector. Eén van de initiatiefnemers hiervan is Pepijn Kuyper, nu nog directeur van LantarenVenster. "Als het in het belang is van de ontwikkeling van de stad, dan wil ik mijn positie gerust aanbieden aan een ander. (...) Te veel organisaties in onze sector zijn gegijzeld door mensen die veel te lang zitten", zo zegt Kuyper in een stuk op Vers Beton dat dieper ingaat op het manifest. Kuyper voegt de daad bij het woord, want hij is per 1 november weg bij LantarenVenster (hij wordt zakelijk directeur bij het Nederlands Film Festival). Kuyper wil verder het programmateam van LantarenVenster uitbreiden "met twee mensen die op een heel andere manier kijken en denken".

Culturele instellingen presenteren manifest voor aanpak institutioneel racisme | Vers Beton — versbeton.nl

Ook op het komende Nederlands Film Festival is er aandacht voor de mate van inclusiviteit in de Nederlandse film en filmindustrie.

Weer een stuk over de toekomst van cinema?

Er zijn de afgelopen paar jaar talloze stukken verschenen over de vraag of cinema in de huidige vorm nog wel toekomst heeft. Meestal waren het makkelijke invuloefeningen die weinig toevoegden, maar in de New York Times levert deze vraag een interessant stuk op. Over 'films die ertoe doen', oude versus nieuwe 'golden age' en 'multiplex voer'.

Our Film Critics Discuss the Future of Movies | The New York Times — www.nytimes.com

Zwitserland wil Netflix-belasting invoeren

Genoeg Hollywoodnieuws, terug naar Europa. Nou ja, niet helemaal. In Zwitserland moeten streaming platforms, waaronder Netflix en Disney+, binnenkort vier procent van hun omzet afdragen. Dit geld wordt dan gebruikt om nieuwe Zwitserse films te maken. Deze Netflix-tax is niet helemaal onomstreden in Zwitserland: een aantal partijen, waaronder de Piratenpartij, hebben al aangekondigd een referendum te willen houden om dit voorstel van tafel te krijgen. Wordt vervolgd...

Les services de streaming devront débourser plus pour le cinéma suisse | rts.ch cinéma — www.rts.ch

Duizenden unieke Belgische filmaffiches nu online

Tot slot even wat anders dan de harde wereld van de film- en identiteitspolitiek. In Gent is nu een tentoonstelling te zien van filmaffiches voor Gentse cinema’s tussen 1938 en 1961. En daar zitten werkelijk pareltjes bij. De posters werden speciaal voor het Belgische bioscooppubliek gemaakt. Een selectie is nu in Gent zelf te zien, maar als je de reis niet wil of kan maken, kun je terecht bij de Beeldbank Gent, waar zo'n 8.500 (!) unieke filmaffiches online te bekijken zijn.

Filmaffiches voor Gentse cinema's 1938-1961 | Stad Gent — stad.gent

Video-essay: Spoorloos vs The Vanishing

Een Nederlands tintje aan het video-essay van deze Filmnieuwsbrief: Leigh Singer maakte een mooie vergelijkingsvideo waarin hij George Sluizers thriller Spoorloos (1988) vergelijkt met de door Sluizer zelf gemaakte remake The Vanishing (1993). Hij doet dit door shots precies naast elkaar te zetten. In de woorden van Singer: "A classic case of Hollywood getting it completely wrong."