Filmnieuwsbrief 84: Job Gosschalk hint op rentree | Beste films vrouwelijke regisseurs | Boek en podcast Nederlandse cinema
Filmnieuwsbrief 84: Job Gosschalk hint op rentree | Beste films vrouwelijke regisseurs | Boek en podcast Nederlandse cinema
Deze week weer eens veel Nederlands filmnieuws in deze 84e editie van mijn Filmnieuwsbrief. Zo is er nieuws over de omstreden casting-director Job Gosschalk, vergat het nieuwe filmboek Alles is film het werk van voorgangers en tip ik een fijne podcast over Nederlandse filmklassiekers. En ik heb het over filmlijstjes...
En dan nog een aankondiging voor een tof evenement. Op woensdag 11 december organiseert het Ketelhuis weer het Najaarsoverleg, de (half)jaarlijkse debatavond over actuele zaken in de Nederlandse filmwereld waar ik dit jaar wederom de samenstelling van doe, samen met Ketelhuis-baas Alex de Ronde. Onderwerpen zijn onder andere:
Wat is anno 2019 de staat van de Nederlandse jeugdfilm (met aan tafel oa jeugdfilm-icoon Burny Bos en Filmfonds consulent Signe Zeilich-Jensen)?
Waarom vertonen gesubsidieerde filmtheaters steeds meer commerciële films?
Wat doet Videoland voor jonge filmmakers (initiatiefnemer Antoinette Beumer legt uit)?
Verder nog een scherpe column, het jaaroverzicht en nog wat verrassingen. Meer info en kaarten op de Ketelhuis website.
Een fijne filmweek en tot volgend weekend!
Omstreden casting-director Job Gosschalk wil zijn baan weer terug
Hollywood had de affaire Harvey Weinstein, de machtige filmproducent die zijn handen niet kon thuishouden en binnenkort voor de rechter staat na te zijn beschuldigd van verkrachting en aanranding. En in Nederland hadden we de affaire Job Gosschalk, de casting-director die een paar jaar geleden werd beschuldigd van 'seksueel overschrijdend gedrag'. Wat zoveel betekende dat (mannelijke) acteurs zich tijdens een auditie uit moesten kleden en seksuele handelingen moesten verrichten om in aanmerking te komen voor een rolletje.
Afgelopen week maakte het Openbaar Ministerie via Twitter echter bekend dat er geen rechtszaak tegen Gosschalk komt, omdat hij zou hebben geschikt met de enige acteur die een aanklacht tegen hem had ingediend:
Waarop Gosschalk's advocaat Gerard Spong namens Gosschalk in het AD zei:
"Hij beraadt zich op zijn toekomst, dat kan variëren van het bestieren van een eenvoudig theehuisje ergens aan de Middellandse Zee tot zijn oude werk."
En dat deed presentator Beau van Erven Dorens - die ook vervelend ervaringen met Gosschalk had - weer in woede ontsteken.
Als regisseur en producent Job Gosschalk wil terugkeren in de filmsector, dan moet hij publiekelijk zijn seksueel wangedrag verwerpen en beloven niet weer in de fout te gaan. Dat stelt Ron Toekook, bestuurslid van de Nederlandse Beroepsvereniging van Film- en televisiemakers (NBF). Hij zegt dat als regisseur en producent Job Gosschalk wil terugkeren in de filmsector hij publiekelijk afstand moet nemen van zijn seksuele wangedrag en moet beloven niet weer in de fout te gaan. Al denk ik niet dat Gosschalk hieraan gehoor gaat geven.
Beroepsvereniging: 'Job Gosschalk moet wangedrag publiekelijk verwerpen' | NU.nl — www.nu.nl
Tientallen nieuwe regels voor seksscènes op Britse filmsets
Ondertussen zijn er in het Verenigd Koninkrijk net 96 richtlijnen ingevoerd om seksueel misbruik op filmsets tegen te gaan. Deze komen van Directors UK, de beroepsvereniging van Britse film- en tv-regisseurs. En ja, de regels gelden ook voor casting-directors, zo zie ik in de officiële pdf hierover. Het zijn geen verrassende regels, maar het feit dat er duidelijk omschreven afspraken zijn, is denk ik al heel goed voor de hele filmsector. In Nederland is er wel iets afgesproken, maar dit Britse voorbeeld verdient zeker Nederlandse navolging.
Rules for screen sex scenes issued to British directors | Film | The Guardian — www.theguardian.com
'Alles is film' eerste boek over Nederlandse filmwereld? Ehm, nee...
Afgelopen dinsdag werd in een hip industrieel uitziende loods in Amsterdam-Noord een bijzonder boek over de Nederlandse filmwereld gepresenteerd met als titel: Alles is Film. Het is een uitgave van Holland Film Nieuws, het vakblad voor de Nederlandse bioscopen, dat die avond door filmjournalist René Mioch werd omschreven als "de schoolkrant voor de Nederlandse filmsector".
Alles is film is een boek dat voor een breed publiek het hele ontstaansproces van een film inzichtelijk wil maken. Alhoewel het boek af en toe een hoog 'knuffelgehalte' heeft' (in het voorwoord zegt actrice Monic Hendrickx bijvoorbeeld: "Samenwerken op de set is het allerfijnste dat er is") biedt het absoluut een interessant inkijkje in hoe films worden gemaakt, verkocht, geprogrammeerd en vertoond. Maar ook zaken als catering op filmsets, filmarchivering en filmopleidingen hebben een plek in het boek gekregen. En met de vele anekdotes en foto's leest en bladert het ook nog eens lekker weg, ondanks de wat flauwe 'folderachtige kopjes' (terecht opgemerkt door Volkskrant filmredacteur Bor Beekman). Maar waarom staat er nergens in het boek wie welk stuk heeft geschreven?
In het promotie-offensief van mede-auteur Robbert Blokland werd echter meteen al aan geschiedvervalsing gedaan. Zo beweerde hij op NPO Radio 2 dat dit het eerste boek was over dit onderwerp. Hierbij vergat hij echter dat er in 1988 al een boek over de Nederlandse filmwereld uitkwam van filmjournalist Gerdin Linthorst: De droomfabriek, achter de schermen van de speelfilm. Bizar dat hier zowel bij de presentatie als in Alles in film zelf totaal niet naar werd verwezen. Ook voorgangers als L.J. Jordaan schreven in de jaren '30 al over het Nederlandse filmbedrijf.
Conclusie: Alles is film is een sympathiek boek, maar de filmjournalistieke kennis kan nog wel een opfrisbeurt gebruiken.
Podcastserie 'Film als een kroket' over Nederlandse klassiekers snackt heerlijk weg
Als je meer te weten wil komen over de Nederlandse filmgeschiedenis, laat dan het boek Alles is film voor nu even links liggen en luister dan vooral naar de fijne podcastserie De film als een kroket. gemaakt door EYE, Beeld en Geluid en de VPRO, met als subtitel: 'Zijn we preutser geworden, minder tolerant, meer politiek correct?'
In de podcast worden Nederlandse klassiekers als Een zwoele zomeravond, De stilte van Christine M. en Spetters enthousiast en met gevoel voor context besproken door Adeline van Lier en MaxMijs Brouwer. Check ook de site voor veel mooie filmstills.
De Film als een Kroket — defilmalseenkroket.nl
Mooie lijst met de 100 beste films van vrouwelijke regisseurs
Een paar maanden geleden werd ik door BBC Culture gevraagd om een top 10 te maken van de beste films van vrouwelijke regisseurs. Een moeilijke klus, gezien het enorme aantal prachtfilms dat er sinds het begin van de cinema door vrouwen is gemaakt. Ik was extra vereerd, omdat ik samen met Boyd van Hoeij de enige Nederlandse filmjournalist was van de in totaal 368 internationale filmjournalisten die aan deze lijst meewerkten.
De uiteindelijke top 100 wordt aangevoerd door The Piano, gevolgd door Cléo from 5 to 7 en Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles, die alledrie ook in mijn lijst staan. Al haalden het Belgische Home en het Nederlandse Broos uit mijn top 10 helaas niet de totaallijst...
Lees vooral ook de vele achtergrondstukken op de site van BBC Culture, met titels als Why is The Piano so good en Why Agnès Varda was the most popular director.
Mijn eigen top 10:
Jeanne Dielman, 23, Quai du Commerce, 1080 Bruxelles (Chantal Akerman, 1975)
Home (Fien Troch, 2016)
The Piano (Jane Campion, 1993)
Broos (Mijke de Jong, 1997)
Still the Water (Naomi Kawase, 2014)
Cleo from 5 to 7 (Agnès Varda, 1962)
Hurt Locker (Kathryn Bigelow, 2008)
Happy as Lazzaro (Alice Rohrwacher, 2019)
Wendy and Lucy (Kelly Reichardt, 2008)
Beautiful Thing (Hettie Macdonald, 1996)
The 100 greatest films directed by women | BBC Culture — www.bbc.com Stories about The 100 greatest films directed by women
... of zijn filmlijstjes eigenlijk toch onzin?
Na deze toplijst is het ook weer heerlijk ontnuchterend om een stuk te lezen dat gehakt maakt van het lijstjes-fetisjisme: 'Lists are for laundry, not for film'. Conclusie: ik blijf van lijstjes houden, maar het gaat pas mis als je de relativiteit ervan uit het oog verliest.
Against Lists - Another Gaze: A Feminist Film Journal — www.anothergaze.com
Video-essay: 1000x Criterion Collection
Wie van film houdt, heeft waarschijnlijk wel gehoord van het Amerikaanse label Criterion Collection. Al jaren brengen ze dvd's en bluray's uit met vaak zelf prachtig gerestaureerde versies van oude en nieuwe filmklassiekers. En ze hebben zelfs een fantastisch streamingkanaal - Criterion Channel - met een aanbod waar elke cinefiel zijn of haar vingers bij aflikt. Dit geweldige kanaal is helaas niet officieel in Nederland te krijgen, maar mail me vooral als je wil weten hoe je hier toch een abonnement op kunt nemen ;)
Een Criterion-fan heeft nu een indrukwekkende compilatie gemaakt van een duizelingwekkend aantal films die door het label zijn uitgebracht. En gelukkig is deze gewoon door iedereen op YouTube te bekijken. Hij heeft ruim tien maanden aan de 16 minuten durende supercut gewerkt, zo zegt hij op de tech website CNET. En dat is te zien!
Waar ik de afgelopen week zoal mee bezig was
Voor HP/De Tijd schreef ik een lovend stuk over het Zuid-Koreaanse meesterwerk Parasite.
Op BNR mocht ik in een paar minuten uitleggen waarom Netflix machtig is, maar niet zo machtig als veel mensen nu denken.
In de filmpodcast MovieInsiders hield ik een pleidooi voor het werk van Agnès Varda naar aanleiding van haar zwanenzang Varda par Agnès. En ik gaf mijn Top 5 beste Disney classics (spoiler: Pinocchio staat op 1)